Bu ders notumuzda Kimya dersinin Karboksilli Asitler konusu altında; Karboksilli Asitler Nedir? Karboksilli Asitlerin Genel Özelliklerini, Karboksilli Asitlerin Yapısı, Karboksilli Asitlerin Çeşitlerini, Karboksilli Asitlerin Adlandırılmasını, Karboksilli Asitlerin Elde Ediliş Şeklini, Karboksilli Asitlerin Reaksiyonları vb. başlıklar hakkında detaylı bilgileri bulabilirsiniz.
KARBOKSİLLİ ASİTLER
Bu dersimizde Karboksilli asitler ve genel özelliklerini ele alacağız. İyi dersler…
Yapılarında karboksil grubu bulunduran bileşiklere karboksilli asitler denir.
Karboksilli Asitler
a. Yapısında bulundurdukları —COOH grubu sayısına göre:
1. Mono karboksilli asitler
Yapılarında 1 tane —COOH grubu bulunduranlar
2. Poli karboksilli asitler
Yapılarında birden fazla —COOH grubu bulunduranlar.
2 tane —COOH grubu bulunduranlara di karboksilli asitler 3 tane —COOH grubu bulunduranlara tri karboksilli asitler adı verilir.
b. Yapılarında —OH ya da —NH2 bağlı olanlar
1. —COOH grubu yanında —OH grubu da bağlı ise oksi asitler adı verilir.
2. —COOH grubu yanında —NH2 grubu da bağlı ise amino asitler adı verilir.
Mono karboksilli asitlerin genel formülleri şeklindedir. CnH2nO2 kuralına uyar.
İsimlendirme yapılırken aynı sayıda karbon u bulunduran alkanların sonuna “oik asit” eki getirilir.
R grubu dallanmış bir hidrokarbon ise, karboksil grubunun bulunduğu karbon una birinci karbon numarası verilerek diğerleri numaralandırılır.
Ayrıca COOH grubundan sonraki 2. karbon una a, 3. karbon una b, 4. karbon una g harfleri verilerek de isimlendirme yapılır.
Poli asitler ise şöyle isimlendirilir;
Karboksilli Asitlerin Genel Elde Edilişleri
1. Primer alkollerin iki derece yükseltgenmesinden
Primer alkoller bir derece yükseltgenirse aldehitler oluşur. Aldehitler yükseltgenirse karboksilli asitler oluşur. Yani primer alkoller 2 kademe yükseltgenirse karboksilli asitler oluşur.
2. Grignard Bileşiklerinden
3. Karboksilli Tuzlarından
R—COONa + HBr ® R—COOH + NaBr
Karboksilat Tuz Karboksilli Asit
Karboksilli Asitlerin Özellikleri ve Reaksiyonları
- Karboksilli asitlerin molekülleri arasında dihidrojen bağı vardır. Bundan dolayı aynı karbon sayılı, eter, aldehit, keton ve alkollerden daha yüksek sıcaklıkta kaynarlar.
- Su ile hidrojen bağı oluşturabildiklerinden suda kolayca çözünürler. Ancak zayıf asit olduklarından suda az iyonlaşırlar. Molekül ağırlığı arttıkça iyonlaşma % leri azalır.
- Homolog sıra oluşturabilirler.
- Aktif metallerle H2 gazı açığa çıkarırlar.
Alkoller yalnızca K ve Na gibi metallerle tepkime verirler. Asitler ise K, Na, Mg, Zn…… gibi metallerle de tepkime verirler. Bu özellik Karboksilli asitleri alkollerden ayırır.
R—COOH + Na ® R—COONa + H2
K. asit Tuz
2R—COOH + Ca ® (R—COO)2 Ca + H2
- Karboksilli asitler, bazlarla nötürleşme tepkimesi verirler.
R—COOH + NaOH ® R—COONa + H2O
Asit Tuz
- Karboksilli asitler, karbonatlı (Na2CO3, MgCO3…) tuzlarla tepkime verirler.
2R—COOH+CaCO3 ® Ca(R—COO)2(g) + CO2 + H2O
- Asitin karboksil grubundaki OH grubu çıkarılırsa kalan kısma açil grubu denir.
- Karboksilli asitler, alkollerle esterleri oluştururlar.
Yağ Asitleri
Yağ asitleri çift ve yüksek karbon sayılı karboksilli asitlerdir.
Doymamış yağ asiti dendiğinde alkil grubunda en az bir tane çift bağ bulunduran yağ asitleridir. Bu asitler oda sıcaklığında sıvı haldedir.
NOT: Adipik asidin hegzametilen diamin ile kondensasyonu sonucu naylon oluşur.
NOT:KONUYU AŞAĞIDAKİ SIRALAMA İLE TAKİP EDİNİZ.
Sayfa No İçerikleri :
-
SAYFA 1: Fonksiyonel Gruplar Giriş
-
SAYFA 2: Alkoller
-
SAYFA 3: Eterler
-
SAYFA 4: Karbonilli Bileşikler
-
SAYFA 5: Aldehitler
-
SAYFA 6: Ketonlar
-
SAYFA 7: Karboksilli Asitler
-
SAYFA 8: Esterler
-
SAYFA 10: Aromatik Bileşikler-Benzen Türevleri
|